Verstappen vs. Senna: andere tijden en omstandigheden, maar twee net zo indrukwekkende polereeksen

Door afgelopen zaterdag in Imola poleposition veilig te stellen evenaarde Max Verstappen een record dat eind jaren '80 gevestigd werd. Niemand minder dan Formule 1-legende Ayrton Senna had het record van meeste polepositions op rij namelijk tot vorig weekend als alleenheerser in handen. Senna wist in 1988 en 1989 acht polepositions op rij te behalen, een prestatie die Verstappen nu ook neergezet heeft. Onder welke omstandigheden wisten de beide heren deze indrukwekkende reeksen neer te zetten, en hoe verhouden de prestaties van Verstappen en Senna zich tot die van de ander?

Als je het op papier ziet, lijkt het bijna ondenkbaar: na Las Vegas 2023 heeft Verstappen op zaterdag de concurrentie steevast achter zich weten te houden. De laatste Grand Prix in Amerika van het vorige seizoen wist Charles Leclerc de drievoudig wereldkampioen nog van pole te houden. Met een uitstekend afgestelde Ferrari kon bovendien zelfs Carlos Sainz zich nog op de eerste startrij nestelen, wat betekende dat de meest recente niet-pole van Verstappen een P3 was. Wel wist hij die derde plek uiteindelijk om te toveren tot een overwinning.

Sinds Abu Dhabi heeft Verstappen ook op zaterdag de touwtjes in handen. In het Midden-Oosten wist hij met een voordeel van anderhalve tiende de laatste wedstrijd van het jaar aan te vangen vanaf P1. Met die vorm is hij 2024 in gegaan en heeft hij tot op heden alle poles van het jaar veilig weten te stellen. Een indrukwekkende statistiek die hem naast de iconische Senna zet. De gaten naar de andere concurrenten op de eerste startrij variëren van een tiende tot drie of vier tienden, maar op zaterdag is tot op heden niemand sneller gebleken dit jaar. Absoluut een sterke prestatie, maar een record dat wel in het perspectief van de huidige tijd, machtsverhoudingen en kracht van concurrenten geplaatst dient te worden.

Tegenover wie staat Verstappen?

Kijken we namelijk naar de grootste directe concurrenten van Verstappen voor die eerste startplek dan zien we enkele bekende namen bovendrijven. Leclerc, de man die hem meest recentelijk te slim af was, zit vaak achter hem. Heeft de Monegask de snelheid niet dan is het of wel zijn teamgenoot (Sainz), of Verstappens eigen teamgenoot (Sergio Pérez) die binnen enkele tienden van Verstappen weten te blijven. Het feit dat met name Leclerc het al zo lang aflegt tegen Verstappen mag opmerkelijk genoemd worden.

De primaire reden hiervoor is dat Leclerc over heel veel one-lap-pace, zoals dat ook wel genoemd wordt, beschikt. De Formule 1 bestaat uit coureurs die over een gehele raceafstand consistent snelle rondetijden eruit weten te persen, zelfs wanneer het rubber stevig aan het slijten is. Ook heb je rijders die over één ronde zowel het materiaal als de banden goed aan de praat krijgen, en daardoor de rondetijden in de kwalificatie kunnen maximaliseren. Leclerc heeft regelmatig laten zien over die eerste eigenschap te beschikken, maar weet écht uit te blinken als we kijken naar kwalificatiepace.

Noemenswaardig, niet zozeer in positieve zin, is dat Verstappen als teamgenoot Pérez heeft. Dat hij in Italië tijdens de kwalificatie Q3 niet haalde en niet verder kwam dan een elfde plek, geeft al vrij accuraat weer hoe groot het snelheidsverschil is tussen de twee Red Bull-rijders. Pérez mist het gevoel in de auto dat Verstappen wel heeft, en dat betekent dat Verstappen in een kampioenschapswinnende auto nauwelijks interne concurrentie geniet. Dat was bij de reeks van Senna zeer zeker niet het geval.

Senna tegen de grote Prost

Senna begon zijn carrière in 1984 bij Toleman. Tijdens een van de Grands Prix in zijn eerste Formule 1-jaar trotseerde hij de straten van een nat Monaco door van P13 naar P2 te rijden. Was de wedstrijd niet afgeblazen dan had hij hem waarschijnlijk nog gewonnen ook. Het leverde hem een overstap naar Lotus op, waar hij tot 1988 bleef hangen. Dat jaar vertrok hij naar McLaren-Honda, waar hij naast Alain Prost terechtkwam, een andere grootheid binnen de autosport. Zijn eerste overwinning had Senna destijds al wel behaald, tijdens de Grand Prix van Portugal op het circuit van Estoril. Ook daar bewees hij dat een spekglad asfalt op een regenachtige dag hem niet deerde.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Eenmaal aangekomen bij McLaren stond hem een grotere uitdaging te wachten dan in de jaren ervoor. Met zes overwinningen en zestien poles had hij stevig geoefend, alvorens de Fransman op de proef te stellen. Prost was een gevestigde naam in de sport die plots een 'jonge' hond naast zich kreeg. Jong staat hier tussen haakjes omdat Senna ten tijde van zijn transfer naar McLaren 28 was, twee jaar ouder dan Verstappen nu. In die periode lag de gemiddelde leeftijd in de sport hoger. Prost stond bekend om zijn intelligentie, die hem de bijnaam Le Professeur opleverde. Op de grid was men ervan op de hoogte dat hij een geniale coureur was.

Dat eerste jaar bij McLaren was ook meteen het jaar waarin Senna aan het record begon dat Verstappen nu geëvenaard heeft. In Jerez, Spanje begon hij aan de reeks, welke hij doortrok tot Phoenix in de Verenigde Staten in 1989. De daaropvolgende wedstrijd op Circuit Gilles Villeneuve in Canada was er pas weer een concurrent die hem van pole af kon houden. Dat moest uiteraard teamgenoot Prost zijn, die er met minder dan een tiende verschil met P1 vandoor ging. Die laatste drie poles, waarvan er één resulteerde in een zege, hielpen Senna in 1988 overigens aan de wereldtitel.

Het verschil in kwaliteit van de teamgenoten etaleert duidelijk hoeveel kwaliteit Senna had, en waarom men na die acht poles op rij sprak van een ware kwalificatiemeester als het op Senna aankwam. Iemand die Prost zo lang van de eerste plek af kon houden op zaterdag moest over dusdanig veel rauwe snelheid beschikken dat zo'n titel slechts een logisch gevolg was. Onderstaande beelden van Senna's polelap in Monaco van dat jaar, niet eens meegerekend in die polereeks van acht, accentueren zijn klasse.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Verstappen heeft meer ervaring, maar debuteerde ook eerder dan Senna

De momenten in hun carrières dat Senna en Verstappen deze polereeksen neer wisten te zetten verschillen van elkaar. Waar Verstappen dit op zesentwintigjarige leeftijd al voor elkaar krijgt, deed Senna dat twee jaar later. Relatief gezien reed Senna pas vier jaar in de koningsklasse toen het hem lukte, terwijl Verstappen momenteel bezig is aan zijn tiende seizoen. In 2015 begon hij in dienst van Toro Rosso, en hij heeft al acht seizoenen voltooid voor Red Bull, het team waar hij nu nog voor rijdt.

Enerzijds zou je dus kunnen beargumenteren dat Verstappen een vroege vogel is, maar dat hij relatief laat tot bloei gekomen is, omdat hij tien jaar nodig had om de zaterdagpace dusdanig aan te scherpen dat hij acht poles op rij kon pakken. Anderzijds is het logisch dat je als je 17 bent niet meteen vooraan rijdt en ervaring op moet doen in de sport, voordat je zo'n prestatie neer kan zetten. Senna leek minder tijd nodig te hebben om zich een weg te banen naar de voorkant van de grid, maar beschikte wellicht over meer volwassenheid toen hij toetrad tot de sport.

Gaat Verstappen het record verbreken?

Voor allebei de heren valt te beargumenteren dat het los van de situatie waarin ze zich bevonden en bevinden ontzettend knap is om zo'n mate van consistentie vast te houden in kwalificatieperformance. Je hoeft immers maar één off-day te hebben om een van die acht zaterdagen kwijt te raken, en je kan weer opnieuw beginnen. Het enige puntje dat onbesproken gebleven is, is dat het materiaal het vaker voor gezien hield in de tijd van Senna, en dat de Braziliaanse legende ook mét foutloze ronden de reeks sneller kwijt had kunnen raken.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Hoe je het ook wendt of keert, Verstappen heeft het voor elkaar gekregen om te flikken wat Senna in de jaren '80 ook flikte, iets dat zelfs Lewis Hamilton in een periode van totale dominantie met Mercedes niet eens lukte. Sterker nog, weet hij in Monaco nog een poleposition op zijn naam te schrijven dan neemt hij Senna het record zelfs af. Voor de fans die weten hoe groot Senna destijds was, is dit misschien niet de prettigste constatering, maar het houdt simpelweg ook in dat Verstappen zich ontwikkeld heeft tot een allrounder die op zondag én op zaterdag de dienst uitmaakt.

De hamvraag blijft of hij in Monaco het record van Senna aan diggelen rijdt. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, zo lijkt het op het eerste gezicht. Verstappen heeft slechts één keer poleposition weten te bemachtigen in de straten van Monaco. Het is een circuit dat Red Bull tot de afgelopen reglementswijzigingen niet fantastisch lag, en foutjes worden er genadeloos afgestraft. De Nederlander zal het hoofd dus koel moeten houden, wil hij zichzelf boven Senna krijgen in de geschiedenisboeken. Eén ding is zeker: of het hem lukt of niet, zijn kunde op zaterdag heeft hij al bewezen. Een pole in Monaco zou slechts de kers op een al hele fraaie, volle taart zijn.