Talentvolle vrouwen moeten erkend worden omdat ze snel zijn, niet om marketingpoppetjes te worden

In de afgelopen paar weken konden een aantal vrouwen in de feeder series hun successen vieren. Langzaamaan klimmen meerdere stoere meiden die zeker wel kunnen rijden de formulae-ladder op. Het is zo goed om te zien dat deze vrouwen een kans krijgen om te laten zien wat ze kunnen en nu ook steeds serieuzer genomen worden. Ik vind alleen wel dat het geen marketingstrategie moet worden. Talent moet worden erkend, of je nu man, vrouw of wat dan ook bent.

Het nieuws over een aantal dames die grote stappen hebben gemaakt in de wereld der autosport stroomde de afgelopen weken binnen. Het begon bij de F1 Academy, het kampioenschap voor vrouwen, dat onderdeel zou worden van het supportprogramma van de Formule 1 en zo meer kijkers kon trekken en een naam op kon bouwen bij het publiek. Vervolgens mocht Jessica Hawkins plaatsnemen in de bolide van Aston Martin op de Hungaroring, waarna geruchten volgden dat ze sneller was dan Lance Stroll.

Daar hield het niet op, Marta García werd de eerste F1 Academy-kampioene en dat leverde haar een volledig betaald zitje op in het Formula Regional Championship by Alpine (FRECA, red.). McLaren leverde de kers op de taart, ze namen Bianca Bustamante op in hun rijdersprogramma. Als dame vind ik dit fantastisch om te zien, te lezen, en getuige van te zijn. Echter maakt het mij niet veel uit of het een man of een vrouw is die successen boekt in de autosport. Het is vanzelfsprekend wel een mijlpaal als een vrouw uiteindelijk in de Formule 1 terecht zou komen.

Tekst gaat verder onder de foto

Het is natuurlijk al lang een discussie: zal er ooit een vrouw in de Formule 1 komen in het huidige tijdperk? Op dit moment boeken vrouwen successen, maar hebben ze nog een lange weg te gaan. Hoop ik dat het ooit gaat gebeuren? Natuurlijk! Dat zou toch tof zijn? En dan gaat het niet om dat een vrouw een man verslaat, of het bewijzen dat een vrouw dezelfde prestaties kan leveren als een man in een Formule 1-bolide. Het gaat me erom dat die dames net zo hard hebben gewerkt en hebben opgeofferd voor hun zitje als die talentvolle jongens.

Iets zit me niet lekker: de marketingstrategie erachter

In 2023 vind ik dat je niet meer kan zeggen ‘vrouwen moeten in de keuken staan en niet achter het stuur zitten’ (vond ik andere jaren ook niet, overigens). In andere klassen hebben al zoveel vrouwen bewezen dat ze op competitief niveau mee kunnen komen. Zo hebben de Iron Dames vorige week nog een zege kunnen vieren in de GTE Am-klasse van het WEC. Antonella Bassani werd kampioene in de Porsche Cup Brazilië. Sophia Flörsch is ook al een tijdje de enige dame in de Formule 3, die ook ELMS- en WEC-ervaring heeft. Iedereen in Nederland weet wie Beitske Visser is, en dat ze zeker de gemiddelde couch potato en toetsenbordkrijger er keihard uit kan racen.

Ook de meiden in F1 Academy zijn goede rijders. Ze hebben ongetwijfeld nog een lange weg te gaan om echt in de Formule 1 terecht te komen. Het lijkt echter wel allemaal met een stroomversnelling te gaan momenteel. Robert Doornbos noemde laatst in Race Café dat het ‘extreem goed zou zijn voor de marketing en dat het nu hét moment zou zijn om een vrouw in een F1-auto te krijgen.’ Allemaal leuk en aardig, maar het feit dat zo’n dame er dan alleen zou zitten om mooi te zijn en sponsoren aan te trekken, dan zou de F1 de plank flink misslaan betreffende het bevorderen van vrouwelijk talent en het huidige project om diversiteit te verbeteren.

Tekst gaat verder onder de foto.

Ik wil niet zien dat een dame een zitje krijgt omdat ze zoveel geld oplevert, omdat het goed is voor de PR. Ik wil een dame in een F1-auto zien omdat ze FRECA-kampioene, F3-kampioene, F2-kampioene is geworden en een uitstekende staat van dienst heeft. Omdat ze goed kan rijden en omdat de teams oprecht zien dat ze potentie heeft om punten en podiums te scoren. Als het betekent dat het nog tien jaar duurt voordat we een dame in de F1 zien, dan zij dat maar zo. Ik zou er enorm van balen als een dame in de F1 komt en ze alleen maar achteraan rijdt of auto’s op een bult rijdt, omdat ze gewoon niet ervaren genoeg is en in een stoeltje is gedrukt als marketingpoppetje.

Bladiebla zoals 'vrouwen kunnen het niet aan' komen me ook de strot uit

Nu hoor ik direct al mensen denken: kan een vrouw dat fysiek wel aan? Het zal zwaar worden, absoluut. Maar ik denk niet dat het onmogelijk is. Ik denk dat vrouwen langer moeten trainen om fysiek op hetzelfde niveau te komen, maar ik denk zeker wel dat het kan. Om even een oude koe uit de sloot te halen: in 2021 zat ik in het zonnetje te genieten van de DTM op het TT-Circuit in Assen toen Mücke Motorsport-teambaas Peter Mücke trots vertelde dat ze een vrouw in hun pitcrew hebben. Ze kon eerst niet worden aangenomen omdat een band plus een velg voor een DTM-wagen zo’n 28 kilo woog en ze die niet snel genoeg kon tillen. Die dame is dus keihard gaan trainen en kwam terug, waarna ze werd aangenomen.

Nu is een band van 28 kilo optillen natuurlijk niet te vergelijken met de G-krachten in een auto die je met zeer hoge snelheden door de bochten moet kunnen vegen, maar ik denk dat de gedachtegang erachter min of meer hetzelfde is. Als je iets echt graag wilt, dan laat je je niet beperken door mentale of fysieke blokkades, dan laat je je niet vertellen dat je het niet kan, dan zorg je ervoor dat je hard genoeg werkt tot het wel kan. En daarbij maakt het mij niet uit of het man of vrouw is. Zodra de helmen opgaan en de vizieren dicht, zie je toch niet wie er achter het stuur zit.

Hoe reëel zijn de kansen van de vrouwen in feeder series nu echt?

Goed, ik dwaal af, ik moest eerst even mijn frustratie kwijt, laten we nu even ter zake komen en het hebben over het doorstromen van vrouwen in feeder series. Op dit moment is er natuurlijk een relevante ontwikkeling gaande, namelijk dat García in 2024 in het FRECA zal gaan rijden. Ik denk dat dat een mooie stap is voor haar om zich te mengen met een diverser veld en zodat ze kan laten zien dat ze zich kan meten met de rijders in die klasse. Floersch nam in 2019 deel aan het FRECA-kampioenschap en werd toen zevende, waarna ze in 2020 doorstroomde naar de Formule 3.

Als García ook goede resultaten kan boeken in haar FRECA-jaar en dan door kan naar de F3, klimt ze elk jaar een stukje verder op de feeder series-ladder. Als er een vrouw in de Formule 2 terecht kan komen en competitief mee kan komen, dat zou natuurlijk helemaal fantastisch zijn. Tot nu toe heeft slechts één dame in de Formule 2 geracet, dat was Tatiana Calderón, toen heette het kampioenschap nog de GP2. FIA-president Mohammed ben Sulayem heeft bevestigd dat de Formule 2-auto van 2024 geen probleem zal worden voor vrouwen. Nu moeten er alleen nog teams zijn die een zitje hebben voor een talentvolle dame.

Tekst gaat verder onder de foto

Ik denk dat het grootste obstakel ligt in het feit dat dames nooit echt een goede kans hebben gekregen om zich aan te sluiten bij talentenprogramma’s en dus zonder begeleiding hun weg moesten zien te vinden. Floersch racet al een zeer lange tijd en werd pas in 2023 opgenomen in het programma van Alpine. Momenteel is het onduidelijk of ze de stap naar de Formule 2 binnenkort kan maken. McLaren heeft de stap gezet door de Filipijnse Bustamante op te nemen in haar programma en haar carrière te steunen. Dit zijn heel belangrijke ontwikkelingen die ik zeer noodzakelijk acht voor vrouwen om een verdere stap te zetten in de autosport.

Ik denk niet dat nu het moment is om een vrouw in een F1-auto te zetten, maar ik denk dat nu het moment is om jonge meiden een kans te geven in een talentenprogramma en ze net zoveel hulp en begeleiding te bieden als de F1-teams ook doen met talentvolle jongens. De druk moet niet direct gelegd worden op zo snel mogelijk naar de F1. Ik denk dat het belangrijker is dat de teams nu hun talenten gaat scouten en ze helpen om door te stromen, zodat er ook weer een keer een vrouw in de Formule 2 komt. Ik verwacht niet direct dat dat volgend jaar al gaat gebeuren, maar als de F1 Academy een goede springplank is voor die meiden om in het FRECA, Formule 4- en 3-kampioenschappen te belanden, dan is het naar mijn idee over vijf à zes jaar zeker wel mogelijk.

De mindset betreffende vrouwen in de autosport is nog steeds een probleem

Het probleem is nog steeds dat vrouwen worden ontmoedigd en niet als gelijken worden beschouwd in een wereld die voornamelijk mannelijk is. Nog steeds worden er seksistische opmerkingen gemaakt. Dat soort dingen gebeuren soms al als een vrouw alleen al geïnteresseerd is in autosport. Ik heb vaak genoeg meegemaakt dat ik genegeerd werd, of dat er gelachen werd om mijn opmerkingen, of dat ik alleen maar naar autosport zou kijken omdat er knappe coureurs tussen zitten (die ik ook heel duidelijk kan zien als ze hun helmen op hebben). Die opmerkingen zijn alleen maar erger als je daadwerkelijk een snelle dame bent die tegen mannen racet.

Tekst gaat verder onder de foto.

Zo lang dat probleem blijft bestaan, naast de baan en op de baan, en in de professionele werkomgeving van vrouwen in autosport en feeder series, blijft er een bepaalde blokkade bestaan. Nu denk ik niet dat stomme opmerkingen iemand ervan moet weerhouden om te doen waar diegene zijn/haar passie ligt, maar het kan erg negatief zijn en een gevolg hebben voor de mentaliteit van die dames die het ver willen schoppen op het circuit. Op dat gebied valt nog zoveel te behalen, en ik denk dat dat ook nog wel een tijdje gaat duren voordat vrouwen echt worden geaccepteerd en serieus genomen worden.

Formule 1 draait om de twintig beste coureurs in de wereld, man of vrouw maakt niets uit

Om mijn frustraties en meningen en alles wat ik hierboven eruit heb gegooid samen te vatten, wil ik herhalen dat ik het belangrijk vind dat een dame in de F1 geen onderdeel van de marketingstrategie moet worden. Een dame moet de kans krijgen in de F1 omdat ze ontzettend veel talent heeft, kampioene is geworden in verschillende klassen, en omdat een F1-team dan verwacht dat ze competitief mee kan komen.

Ik zou het zonde vinden als het proces nu drie keer wordt versneld en dat er bijvoorbeeld in 2025 al een vrouwelijke F1-coureur is, maar ze heeft niet genoeg tijd gekregen om zich te ontwikkelen en rijdt daardoor alleen maar achteraan. Ik denk dat dat juist averechts werkt voor het hele idee van gelijkheid en diversiteit waar de F1 zo druk mee bezig is. Voor vrouwen moet het niet draaien om het verslaan van mannelijke coureurs, maar om haar dromen waar te maken.

Het idee moet ook niet telkens teveel geforceerd worden, want dan raakt men er zat van. Formule 1 draait niet om vrouwen, het draait niet om mannen, het draait om de twintig (althans, nu nog twintig) beste coureurs van de wereld die strijden om punten, podiums en elke race laten zien waar ze zo hard voor hebben gewerkt, het draait om een eerlijk en competitief kampioenschap.