Terugblik | Alesi's eerste en enige F1-overwinning, op zijn verjaardag

Succes in de Formule 1 wordt onderaan de streep bovenal bepaald door timing: wie niet op het juiste moment op de juiste stoel zit, kan ongeacht zijn hoeveelheid talent tot op het bot worden gekraakt. Jean Alesi is hiervan het schoolvoorbeeld.

De beste man werd op 11 juni, 1964 – vandaag 56 jaar geleden – geboren in het Zuid-Franse Avignon als zoon van een Siciliaans stel. Op jonge leeftijd kreeg hij de racerij van zijn vader, een garagehouder, met de paplepel ingegoten, alhoewel niet op de meest conventionele manier. Waar generatiegenoten de fijne kneepjes leerden in gemotoriseerde skelters, scheurde Jean liever rond in analoge, gestripte bolides in rally-evenementen.

Toch legde deze route de jonge Alesi geen windeieren. De Mediterraanse wheelman werkte zich via de Renault 5-cup op naar de Formule 3. Maar waar andere talenten in die tijd door de tabaksindustrie bij bosjes werden voorzien van financiële hulp, kon Alesi aanvankelijk niet op diezelfde steun rekenen. Met een uitstekend seizoen wist hij daar echter verandering in te brengen.

Heen-en-weer in de juniorklassen

De voorspoed bleek echter van korte duur. Nadat Alesi vol overtuiging het nationale Formule 3-kampioenschap naar zich toe had getrokken met het illustere ORECA-team, volgde grote teleurstelling bij promotie naar de Formule 3000. Een domper van een seizoen had als gevolg dat het natuurtalent gedumpt werd door sponsor Marlboro en zijn biezen moest pakken.

Alesi was vastberaden zijn koers richting de koningsklasse van de autosport niet te laten bepalen door de tegenslag. En dus racete hij beter, sneller en met meer vurige overtuiging dan hij ooit gedaan. Het wierp zijn vruchten af. Binnen een handvol races voor het team van Eddie Jordan, dat gesponsord werd door Camel, bleek het lot Alesi tóch toe te lachen.

Formule 1-team Tyrrell had uitgerekend voor de Franse Grand Prix van 1989 een sponsordeal met Camel getekend, waardoor vaste coureur en Marlboro-rijder Michele Alboreto plots zijn zitje kwijtraakte. Dit baande de weg vrij voor lokale held Alesi om op eigen bodem zijn debuut te maken in de F1. En wat een debuut werd het. In de heuvels van Le Castellet, op het voormalige Paul Ricard, stuurde Alesi zijn onderpresterende bolide naar een wonderbaarlijke vierde stek.

Wereldkampioen van de toekomst?

Daarmee ging het hek van de dam. Teambaas Ken Tyrrell was dermate onder de indruk van Alesi dat hij hem voor de daaropvolgende anderhalf jaar vastlegde. Hoewel de inmiddels 25-jarige coureur dat seizoen een aantal races miste om zijn F3000-campagne af te ronden, werd hij dankzij nóg een vierde en een vijfde puntenfinish uiteindelijk negende in het kampioenschap. Dat hij ook met de F3000-kroon aan de haal ging, leek slechts een formaliteit voor de rijzende ster.

Zoals Alesi een jaar eerder met de deur in huis viel, zo deed hij dat nog even dunnetjes over aan de start van het 1990-seizoen. Achter het stuur van diezelfde Tyrrell legde de Fransman het vuur aan de schenen van één van de allergrootsten uit de sport ooit: Ayrton Senna. Alesi gaat vanuit P4 direct aan de leiding en behoudt deze totdat de Braziliaan na 34 ronden binnenlangs vliegt. Maar de Tyrrell-coureur verzet zich, gaat op het vuil en passeert de onoplettende Senna! Hoewel de McLaren-man niet veel later korte metten maakt met Alesi, spreekt zijn zilveren plak boekdelen.

Aan het eind van het 1990-seizoen is Alesi zonder meer gearriveerd. Met twee podiumplaatsen in zijn zak staan de topteams te springen om de geweldenaar van Avignon aan zich te verbinden. Hij heeft ze voor het uitkiezen. Aanvankelijk tekent Alesi voor Williams, dat naarstig op zoek is naar een talent voor de toekomst, maar hij volgt zijn hart en verkiest uiteindelijk Ferrari boven de Britse renstal.

De Ferrari-jaren zijn broodmager

Het blijkt een zeldzaam onjuiste keuze. Waar Williams net weer de stijgende lijn te pakken blijkt te hebben, verkeert de Scuderia in een neerwaartse spiraal van jewelste. In een handvol jaren tijd zakt de legendarische renstal af van een team dat om de wereldtitel mee kan doen naar een tergende middenmoter. En wanneer teamleider Alain Prost de laan wordt uitgestuurd nadat hij er van beticht wordt de Ferrari een ‘vrachtauto’ te hebben genoemd, is Alesi pardoes nummer één.

Dat Ferrari een aantal jaar op rij geen wereldauto bouwt, weerhoudt Alesi er niet van om de harten van zowel de tifosi als de rest van de kijkers te winnen. Met zijn veelal agressieve doch precieze rijstijl, krijgt de man met het legendarische rugnummer 27 – die Gilles Villeneuve ook droeg – zijn auto op plekken waar anderen daar niet over na durven te denken. Dat het soms uitmondt in een ongelukkig foutje, dat neemt het publiek maar voor lief.

Hoewel al na een aantal seizoenen in de F1 alle hoop vervaagt dat Alesi ooit een wereldtitel zal winnen, heeft de Fransoos met Italiaans bloed na vier jaar bij de Scuderia nog altijd niet op de hoogste trede van het podium gestaan. Maar halverwege 1995 staat alles op het punt te veranderen.

Canada, 1995: de race waarin alles verandert

Op 11 juni, 1995, staat de Grand Prix van Canada op de planning. Met Michael Schumacher, dan al enkelvoudig wereldkampioen, en rivaal Damon Hill op de eerste startrij, lijkt er voor de jarige job geen ruimte te zijn om die zondag te schitteren. Maar de wisselvallige omstandigheden, waarin Alesi altijd weet uit te blinken, zetten de boel op stelten.

Alesi mag zich dan als een vis in het water voelen en naar de tweede positie manoeuvreren, hij rijdt in een minderwaardige auto tegen Regenmeister Schumacher, die er na zijn eerste controversiële titel van 1994 mogelijk nooit zo op gebrand is geweest om zichzelf te bewijzen. Wéér lijkt Alesi naast de pot te gaan pissen. Maar dan, ruim tien ronden voor het einde, wordt de Benetton van de raceleider getroffen door versnellingsbakproblemen.

Voor Schumacher zit er niets anders op dan de pitstraat in te duiken om de elektrische gremlins uit de auto te jagen. Als een baksteen valt de Duitser door het veld. Tegelijkertijd krijgt Alesi de leiding ineens in zijn schoot geworpen. Overweldigd door de intensiteit van de situatie, het gevoel dat een droom op het punt staat in vervulling te gaan, schieten de tranen in zijn ogen. Bij het remmen raken de gezouten druppels zijn vizier, zo geeft Alesi later toe.

Alesi heeft gepiekt

Wanneer Alesi zijn jankende V12 over de streep jaagt, pruttelt het scharlakenrode apparaat luttele seconden later tot een halt. De abrupte stilte moet de ervaring des te indrukwekkender maken voor de coureur, die ineens wordt begroet door een muur van geluid. In een golf van extase breken joelende fans het circuit op om de winnaar te feliciteren. Voordat ze daartoe de kans krijgen, is de nu 31-jarige al uitgestapt, om achterop de Benetton van Schumacher terug naar start-finish te liften.

De kijkers beseffen het dan niet, maar wat ze hebben mogen aanschouwen is een bijzonder hoofdstuk uit de geschiedenis van de sport. Voor Alesi blijft het namelijk bij die ene zege op zijn verjaardag. Sterker, datzelfde weekend duiken de eerste geruchten op dat Schumacher in zal stappen bij Ferrari. En waar iedereen weet hoe dat verhaal afloopt, eindigt de carrière van Alesi met een doffe klap. Enkele jaren nog rijdt hij voor sub-toppers en middenvelders, alvorens hij in 2001 stilletjes van het toneel verdwijnt. Maar die ene dag, vijfentwintig jaar geleden, die vergeten we nooit meer.