FIA zette geloofwaardigheid op het spel en liet Verstappen door het oog van de naald kruipen

De FIA lag de afgelopen jaren al vaker onder een vergrootglas. Waar Jean Todt erin slaagde om vaker op de achtergrond te blijven, staat opvolger Mohammed Ben Sulayem het liefst in de schijnwerpers. De Emirati doet zijn uiterste best om te laten zien dat de FIA goed bezig is, maar met zijn aanpak legt hij ook de fouten van het bestuursorgaan bloot, zo werd deze week weer pijnlijk duidelijk.

De kans is levensgroot dat Ben Sulayem het nog ruim vier jaar voor het zeggen zal hebben bij de FIA. De FIA-president doet er alles aan om zijn positie te beschermen en te verstevigen. Even leek het erop dat hij in de verkiezingen in december concurrentie zou krijgen van Carlos Sainz senior, de vader van de Williams-coureur, maar de Spanjaard koos er uiteindelijk voor om zich niet verkiesbaar te stellen. Het resultaat is vermoedelijk dat Ben Sulayem in december weinig tot geen tegenstand hoeft te verwachten.

Consistentie ver te zoeken

Dat betekent echter niet dat de 63-jarige zich nu meer richting de achtergrond zal verplaatsen, want deze week zette de opperbevelhebber van de FIA nog een opvallende stap door alle richtlijnen van de FIA-stewards wereldkundig te maken. Ben Sulayem legde uit dat deze keuze gemaakt werd om te zorgen dat de fans de regels en beslissingen in de Formule 1 zo beter kunnen begrijpen.

Ben Sulayem zorgt hiermee ook ervoor dat iedereen met een kritische blik kan kijken naar de beslissingen, die in de afgelopen periode gemaakt zijn. Hoewel de FIA meerdere malen de disclaimer gebruikt dat de richtlijnen voor het uitdelen van straffen geen harde regels zijn, worden deze documenten wel gebruikt om ervoor te zorgen dat FIA-stewards objectief kunnen optreden bij de verschillende incidenten.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Het baart echter opzien dat de stewards niet bepaald consistent te werk lijken te gaan. Zo waren er na de race in Canada maar liefst elf incidenten, waarbij de FIA het halve deelnemersveld zonder echte straffen leek te laten ontsnappen. Verschillende incidenten leveren soms wél en soms géén straf op, en enige logica bij de uitgedeelde strafpunten op de superlicentie is nog verder te zoeken.

Verstappen werd gespaard

Verstappen heeft al vaker aangegeven dat hij het verkeerde paspoort heeft voor de Formule 1, maar in Spanje werd hij volgens de richtlijnen juist gematst. In het FIA-document, dat nu vrij toegankelijk is, is ook causing a collision terug te vinden, oftewel het veroorzaken van een botsing. Hierin wordt onderscheid gemaakt tussen botsingen zonder directe en duidelijke sportieve gevolgen, en het ogenschijnlijk bewust of op roekeloze wijze veroorzaken van een botsing.

In Spanje liep de emmer bij Verstappen over, toen Gianpiero Lambiase zijn coureur vroeg om de plek aan George Russell in te leveren. Verstappen ging in bocht 5 van het gas, maar versnelde daarna weer en liet zijn auto tegen de Mercedes van Russell aanlopen. Na de race deed Verstappen geen enkele moeite om opzet tegen te spreken. Belangrijk hierbij is ook dat de FIA in haar richtlijnen over een 'ogenschijnlijk bewuste' botsing spreekt. Daar voldeed de actie van Verstappen absoluut aan.

De wedstrijdleiding repte in het document van het incident echter met geen woord over een bewuste actie. Als het geen bewuste actie betreft, kan de wedstrijdleiding tussen de nul en de drie strafpunten uitdelen. Verstappen kreeg uiteindelijk drie, waarmee de FIA bevestigt dat men de actie van Verstappen niet als ogenschijnlijk bewust ziet. Als de actie namelijk wél als bewust wordt gezien, dan hebben de stewards veel minder speelruimte in het uitdelen van een straf.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Bij een bewuste actie moet de minimale straf een ten second stop and go penalty zijn, of een andere tijdstraf die meer dan een halve minuut moet bedragen. Daarnaast moet de coureur vier strafpunten op zijn superlicentie krijgen. Verstappen had er al acht, en zou met vier strafpunten op een schorsing zijn uitgekomen. De conclusie is dus duidelijk: de wedstrijdleiding heeft ervoor gezorgd dat Verstappen niet geschorst werd, door ondanks zijn actie en zijn woorden te weigeren om het moment als bewust aan te stippen.

Moet de FIA ingrijpen?

De reden voor die actie is duidelijk: de wedstrijdleiding wil Verstappen niet schorsen. Dat geeft Verstappen meteen meer ademruimte voor dit weekend en de rest van het seizoen. Verstappen is niet de eerste coureur, waarbij de FIA duidelijk laat zien dat men liever geen coureur schorst. Zo stond Pierre Gasly in 2022 ook lange tijd dicht bij een schorsing. De FIA wrong zich destijds in allerlei bochten om maar te zorgen dat Gasly niet aan twaalf strafpunten zou komen. Kevin Magnussen werd in 2024 overigens wél geschorst, maar dat gebeurde nadat hij bewust regels overtrad om teamgenoot Nico Hülkenberg herhaaldelijk te helpen.

Dat de FIA-stewards Verstappen niet schorsen, is waarschijnlijk alleen maar goed, ook voor het kampioenschap. Het roept wel vraagtekens op: als de FIA haar richtlijnen publiceert, maar haar eigen werknemers die richtlijnen niet willen volgen, zijn de richtlijnen dan nog wel goed, als de wedstrijdleiding alleen tot de juiste keuze kan komen door zich niet aan haar eigen richtlijnen te houden?

Het antwoord is duidelijk nee. Het probleem ligt elders, namelijk in het strafpuntensysteem. Dit systeem was bij de introductie in 2014 al niet erg populair, maar inmiddels rijden de coureurs niet langer negentien races, maar dertig. Het is dus veel makkelijker om strafpunten te verzamelen, maar de spaarkaart is in de afgelopen elf jaar niet uitgebreid. Het is dus veel makkelijker geworden om twaalf zegeltjes te verzamelen. In plaats van dat de caissière voor eigen rechter gaat spelen, moet men de spaarkaart misschien eens uitbreiden. Dan kunnen de FIA-stewards zich ook aan hun eigen richtlijnen houden.

Die richtlijnen geven momenteel sowieso nog veel speelruimte voor de wedstrijdleiding, want Verstappen is in deze situatie terechtgekomen door meerdere discutabele straffen. Zo kreeg de Nederlander vorig jaar in Oostenrijk twee strafpunten voor een minimale botsing, waar andere coureurs juist zonder strafpunten ontsnapten na incidenten. Lando Norris kreeg in Canada bijvoorbeeld nul strafpunten na de botsing met zijn teamgenoot. Dat gebrek aan consistentie maakt het voor coureurs ook extra lastig om situaties in te schatten.