In beeld | De bijzondere carrière van Mike Hawthorn

De naam Mike Hawthorn zal velen van u niet meer heugen. In de jaren '50 van de vorige eeuw was dat echter wel anders. In een tijdperk vol legenden snoepte de jonge Brit een wereldtitel af door maar één race te winnen in zijn kampioensseizoen. Na zijn relatief korte racecarrière, met onder andere successen in de Formule 1 en de 24 uur van Le Mans, overleed de eenvoudig wereldkampioen in een auto-ongeluk op de openbare weg. F1-Maximaal brengt het leven van deze bijzondere coureur in beeld.

John Michael Hawthorn, ook wel Mike genoemd, werd op 10 april 1929 geboren te Mexborough in Engeland. Zijn ouders, Leslie en Winifred, waren geen vreemden als het ging om auto's. Vader Leslie bezat en beheerde de 'Tourist Trophy Garage', die onderdelen leverde en onderhield voor grote sportmerken. Zo vormde de aanblik van een Ferrari of Jaguar geen verrassing voor de familie Hawthorn. Daarnaast was Hawthorn senior betrokken in de racerij, voornamelijk op motoren. Toen de liefde voor auto's en racen ontstond in het hartje van Mike, kreeg hij alle support van zijn vader om de racerij in te gaan.

Voordat Mike echter achter het stuur mocht kruipen en zich kon richten op het leven als racer, moest hij wel een opleiding afronden. Aan het 'Chelsea technical college' werd Hawthorn opgeleid als technicus en ging hij even later aan de slag bij een voertuigontwikkelaar. Toen in 1950 de tijd rijp was om de eerste vlieguren te maken in de racerij, greep Hawthorn zijn kans. Op 21-jarige leeftijd verscheen hij aan de start van regionaal race-evenement 'Brighton Speed Trials'. Dat de jongeling over een flinke bak talent beschikte, werd snel duidelijk. In een oude Riley Ulster Imp won Mike de race en zette zijn naam op de kaart.

Weg naar de Formule 1

In 1951 sleepte Hawthorn zijn eerste titel in de wacht in de Motor Sport Brooklands Memorial Trophy, waar hij met een punt verschil zijn concurrenten aftroefde. Daarnaast won het talent nog enkele andere evenementen. De naam Mike Hawthorn verscheen op de radar en in 1952 maakte de Brit de overstap naar de eenzitters. In het Engelse Formule 2-kampioenschap maakt Hawthorn furore en trekt hij het oog van Ferrari-eigenaar Enzo Ferrari, die hem in dienst neemt. Vanaf dan gaat het hard met de carrière van de jonge Brit, die in hetzelfde jaar nog zijn debuut in de Formule 1 maakt. Bij de Grand Prix van België baant hij zich een weg tussen alle racelegenden en eindigt hij als vierde. Nog voor het eind van het seizoen bereikt hij zijn eerste mijlpaal met een podium in de Britse Grand Prix.

Avontuur bij het grote Ferrari

1953, een zitje in een Ferrari en een enorm sterk deelnemersveld. Een flinke uitdaging, maar daar zal Hawthorn niet voor zijn teruggedeinsd. Zijn eerste overwinning liet niet lang op zich wachten. In een legendarische editie van de Franse Grand Prix troefde Hawthorn zijn concurrenten, waaronder vijfvoudig wereldkampioen Juan Manuel Fangio, nipt af. De top vier van die race finishte binnen vijf seconden van elkaar. De eerste van in totaal drie overwinningen was er een om in te lijsten.

Het volgende seizoen van 1954 zal voor de inmiddels 25-jarige Brit een achtbaan zijn geweest. Ondanks een crash, waaraan hij enkele brandwonden overhield, behaalde Mike meerdere successen en kon hij drie podiumplaatsen en een overwinning bijschrijven op zijn erelijst. Echter overleed zijn vader gedurende het seizoen en deed Hawthorn een stapje terug bij Ferrari om meer tijd door te brengen in de garage die hij had geërfd van zijn vader. Na enkele races kwam hij echter weer terug bij Ferrari, aangeslagen maar veerkrachtig.

24 uur van Le Mans en de overstap naar Jaguar

In 1955 maakte Hawthorn de overstap naar het Jaguar Racing team. Voor aanvang van het Formule 1 seizoen schreef hij de 24 uur van Le Mans op zijn naam. Reden tot euforie, maar de nasmaak van de race zal toch voornamelijk zuur en verdrietig zijn geweest. In het eerste deel lieten de F1-grootheden zich gelden. Een lang en spannend duel met Fangio deed het publiek op de banken staan. Na het ronderecord te hebben verbeterd en drie uur te hebben geduelleerd, kwam de race abrupt tot stilstand. Een catastrofe ontvouwde zich dankzij een ongeluk, waar ook Hawthorn bij betrokken was.

Na een knappe inhaalactie zag de Brit een oproep van zijn team voor nieuwe brandstof, dus trapte hij terstond op de rem om de afslag richting pitstraat te nemen. Hierdoor moest echter zijn concurrent uitwijken, maar daar was geen ruimte voor aangezien Pierre Levegh daar nog naast reed. Hierdoor kwam het tot een grote crash en de bolide van Levegh belandde in het publiek, met 83 doden tot gevolg. De race werd weer hervat, maar het team van Levegh, Mercedes, besloot zich terug te trekken uit de race en nodigde ook Jaguar, het team van Hawthorn, uit om dit te doen, maar daar ging het Britse merk niet op in.

De race werd uiteindelijk gewonnen door Hawthorn en consorten, maar het enorme ongeluk overschaduwde de successen. Na een onderzoek kwam de blaam bij de organisatie te liggen, die te weinig zouden hebben gedaan om de veiligheid van de supporters te garanderen. Sindsdien is de baan enorm gerenoveerd en aangepast, zodat ook op hoge snelheid veilig kon worden geracet. Voor Mercedes coureur Levegh en 83 toeschouwers kwamen deze veranderingen echter te laat. Naar aanleiding van dit ongeluk werd een (kortstondig) verbod op motorsport afgekondigd in een aantal Europese landen om verbeteringen op veiligheidsgebied af te dwingen.

Nieuw seizoen, nieuw team

In 1956 maakte Hawthorn de overstap naar British Racing Motors, maar dat liep uit op een fiasco. De BRM-wagen was weliswaar niet traag, maar enorm onbetrouwbaar. Het enige succesje dat kon worden genoteerd in dat seizoen was een derde plek, die overigens in een Maserati werd behaald. Lang duurde het dus niet voor Hawthorn zijn conclusies trok en BRM verliet. Dat jaar crashte hij tot tweemaal toe, met flinke verwondingen tot gevolg. Dit alles liet hem mentaal niet ongedeerd en twijfels over de racerij speelden de getalenteerde Brit soms parten. Een overstap naar Ferrari zou het perfecte medicijn moeten vormen in 1957, maar succes bleef uit, mede vanwege te sterke concurrentie.

Het jaar van de waarheid

In 1958 bleek de Ferrari van Hawthorn competitief en daarmee klaar om vooraan met te strijden. Voornaamste concurrent was Stirling Moss, die achteraf gezien zijn eigen graf heeft gegraven in de titelstrijd. Dankzij een flinke dosis pech verloor Hawthorn meerdere mogelijkheden op overwinningen en zag hij zijn concurrent Moss meermaals de hoogste trede van het ereschavot betreden. Als enkel het aantal overwinningen zou worden opgetekend, zou iedereen denken dat Moss uiteindelijk kampioen is geworden. Met vier overwinningen tegenover een voor Hawthorn, lijkt Mike volledig kansloos. Echter is het niet Moss, maar Hawthorn die uiteindelijk gekroond wordt tot wereldkampioen van 1958.

Moss zal met hoofdbrekens terugkijken op de editie van 1958, mede omdat hij zelf Hawthorn te paard hielp. Het verschil tussen de titelconcurrenten was miniem aan het eind van het seizoen; slechts één punt scheidde beide heren. In de Portugese Grand Prix werd Hawthorne gediskwalificeerd omdat hij zijn auto weer aan de praat hielp door hem van de heuvel af te rollen. Klein detail is echter dat dit tegen de racerichting in ging, waardoor de wedstrijdleiding geen andere keus had dan hem te diskwalificeren. Gentleman Moss kwam op voor zijn collega, die in zijn ogen niets verkeerd had gedaan en de uitspraak werd ongedaan gemaakt. De punten die Hawthorn in de race alsnog kreeg toebedeeld gaven hem de mogelijkheid om de laatste race zijn voorsprong met succes te verdedigen.

Vaarwel Formule 1

Direct na het grootste succes uit zijn carrière zegt Hawthorn de Formule 1 vaarwel. Een mooie loopbaan in de racerij, die eveneens geteisterd werd door ongelukken en verdriet door verlies van dierbaren. Misschien was dit ook een van de redenen dat Mike Hawthorn op relatief jonge leeftijd besloot het racen naast zich neer te leggen. Drie maanden na zijn afscheid overlijdt hij in een auto-ongeluk op de openbare weg. Als technicus sleutelde hij graag aan zijn auto's, zo ook aan zijn Jaguar 3.4 MK. Met deze bolide reed hij samen met zijn manager over de A3, maar verongelukte op een kruising op hoge snelheid. Zo kwam op 29-jarige leeftijd een eind aan het leven van Mike Hawthorn. Niet de laatste legendarische coureur die te vroeg het leven gaf. Zijn unieke verhaal blijft echter een pareltje tot op de dag van vandaag.