Opinie | Nieuw Sprintformat maakt F1 een kansspel of casino

Op dinsdag 25 april kondigde de FIA officieel aan, na afloop van de Formule 1-commissievergadering, dat het sprintformat met onmiddellijke ingang aangepast werd. Dit nieuwe format geldt nu voor alle sprintraces in het 2023-seizoen, inclusief de Sprint die in Bakoe plaatsvindt op zaterdag 29 april. Dit heeft nogal wat voeten in aarde, en betekent een grote wijziging voor de teams. Ondanks het feit dat het hier gaat om verwachte veranderingen, waren de opinies van de media hierover niet van de lucht. De auteur van dit artikel heeft hier ook een uitgesproken mening over en zal deze aan de hand van een aantal aspecten bespreken.

Het nieuwe sprintformat heeft nu zijn eigen kwalificatie, en zowel deze kwalificatie, die Sprint Shootout heet in zijn officiële benaming, en waarvoor SQ1, SQ2 en SQ3 gebruikt worden om de drie sessies te duiden, zal net als de Sprint zelf worden verreden op de zaterdag. Dit betekent dat de ‘normale’ kwalificatie nog steeds op de vrijdag zal plaatsvinden, maar deze is alleen nog maar geldig voor de hoofdrace op zondag. De einduitslag van de Sprint is dus niet meer bepalend voor de startgridposities van de hoofdrace. Gezien de verwarring hierover met name bij de kijkers is dit misschien wel een goede ontwikkeling te noemen.

De kwalificatie voor de Sprint is ook verkort ten opzichte van de racekwalificatie. De laatste heeft drie sessies, te weten achttien minuten voor Q1, vijftien minuten in Q2 en twaalf minuten voor de allesbeslissende Q3. In SQ1, SQ2 en SQ3 worden dit twaalf minuten, tien minuten en acht minuten. Dit betekent nogal wat, omdat er eigenlijk niet genoeg tijd is in SQ2 en SQ3 om twee volledige cyclussen te doen met steeds een nieuw setje banden. De coureurs hebben namelijk een outlap, dan vaak nog een extra opwarmronde, een snelle, geklokte ronde, en een inlap, gevolgd door een bandenwissel in de pitstraat, plus wijziging van een aantal afstellingen en toevoeging van brandstof.

Dat kost over het algemeen meer tijd dan vijf minuten per cyclus. Zelfs in SQ1 wordt dit krap. In de praktijk betekent dit ofwel een enkel rondje met een nieuwe set banden, of als er extra brandstof voor meerdere trips over het circuit getankt is, een afkoelrondje, en mogelijk nog een nieuwe opwarmronde vooral om de batterijen weer op te laden, gevolgd door nog een snelle ronde. Meer zal niet mogelijk zijn, vooral niet op de langere circuits, waar Bakoe er juist één van is. Gezien het beperkte aantal bandensets vanaf 2022, slechts twaalf per sprintraceweekend, waarvan zes zachte-, vier medium- en twee hardebandensets, wordt er ook een aanslag gepleegd op verdere mogelijkheden qua kwalificatie, en natuurlijk ook race en vrije training.

Terugtellend vanaf de zondag, zien we allereerst dat er minimaal twee verschillende types banden nodig zijn om aan het bandenreglement te voldoen, en dat laat dus tien setjes over. Aannemende dat de coureurs medium en hard gebruiken in de hoofdrace, betekent dit dat er zes softs, drie mediums en één hard overblijven. Tijdens de kwalificatie voor de hoofdrace worden minstens drie setjes softs gebruikt onder normale omstandigheden, en vaak zelfs vier. Onder gunstige omstandigheden zijn er dan dus nog drie softs, drie mediums en één hard over. In de Sprint Shootout is iedereen verplicht twee mediums en één soft setje op te roken, dus is de voorraad al geslonken naar tweemaal soft, eenmaal medium en eenmaal hard.

De Sprint zelf wordt in bijna alle gevallen verreden op softs, omdat het een race is van ongeveer honderd kilometer, die normaal gesproken te rijden is op een enkel setje van de zachte compound. Daarmee slinkt de beschikbare voorraad voor de vrije training dus tot éénmaal zacht, éénmaal medium en éénmaal hard. Dat zijn de banden die je feitelijk nog over hebt om een goede setup van de auto te vinden voor sprintkwalificatie, sprintrace, kwalificatie en race. Effectief gezien kun je feitelijk alleen maar proberen om dat te doen op één setje zachte banden, en er dus maar het beste van hopen voor de overige banden. Tenslotte geven de harde banden over het algemeen niet echt een representatief beeld van de beste prestaties van de auto, en de mediums wil je liefst niet al verstoken voor de hoofdrace zelf. Of je doet het wel, en hoopt dat je het gaat redden met die ene medium in de hoofdrace. Je moet ook nog eens twee bandensets inleveren na de vrije training, dus welk type spaar je voor de race? Medium, zacht? Of toch de harde band? Of gebruik je ze allemaal?

Hiermee is het duidelijk dat het vinden van een goede setup in verband met de beschikbare banden en te volgen racestrategie feitelijk al een behoorlijk hopeloze taak wordt. Daarnaast is de tijd ook nog eens beperkt tot een enkel uur voor het vinden van de optimale afstellingen van de auto. Op een circuit als dat in Bakoe is dat zeer frustrerend, aangezien het zeer snelle, lange rechte stukken kent met enorme topsnelheden, maar daarnaast ook zeer langzame bochten en delen met snelheden en stuurwerk daartussenin. Het is erg moeilijk om daar een goede balans in te vinden, en slechts een uur tijd daarvoor is eigenlijk veel te weinig. En het is ook alleen maar die 60 minuten als er geen gele of rode vlaggen nodig zijn. Die tijd gaat gewoon af van de trainingstijd omdat de klok in tegenstelling tot de klassificatie gewoon door blijft tikken. Het risico van rode vlaggen is in Bakoe, zoals bekend, echter zeer hoog, met een grote kans op een stuk minder tijd.

Hiermee lijkt de race een loterij of casino te worden. De vraag is of de setup goed genoeg is, dat slechts het minimum aantal bandensets verbruikt is, en dat de goede keuzes zijn gemaakt voordat de hoofdrace begint. Degenen die geluk hebben, en na die eerste en enige VT een goede setup voor elkaar hebben weten te boksen, gaan in de top drie scoren, en de rest mag hopen nog een beetje mee te kunnen komen, en, in het geval van Azerbeidzjan, in de straten van Bakoe botsautootje te spelen. Dit is misschien leuk voor de toeschouwers, omdat zij zowel op vrijdag, zaterdag, als zondag spektakel voorgeschoteld krijgen. Daarmee is het ook leuk voor de geldkoffers van de organisatoren en de FOM dan wel Liberty Media, aangezien zij daar zeer waarschijnlijk meer toeschouwers mee trekken. En de teams lager op de grid, met een grotere kans hoger te eindigen, dan onder reguliere omstandigheden mogelijk is, zullen het ook op prijs stellen.

Wat mij betreft is dit echter totale waanzin, omdat het niets meer te maken heeft met sport, en wie zijn werk het beste heeft gedaan en het beste presteert, maar alles met spektakel, entertainment, waarin de teams gedwongen worden om te gokken met de instellingen van de auto, en nooit zullen weten hoe ze er echt voorstaan, totdat er gekwalificerd of geracet wordt. Dit nog afgezien van de banden die over zijn voor de zondag. En op dat moment kan er ook niets meer veranderd worden aan de auto, omdat na afloop van de kwalificatie op vrijdag de auto’s in parc fermé staan. Je kunt net zo goed een paar uur in het casino doorbrengen zo langzamerhand, ofschoon het adrenalinegehalte dan waarschijnlijk een wat minder hoge curve volgt in dat geval.

Naar mijn mening is dit ook een manier om teams die moeite hebben hun auto’s goed af te stellen, zoals Red Bull en Ferrari, verder naar achteren op de grid en in de ranglijst te dwingen. Over het algemeen hebben Red Bull en Ferrari namelijk best wel veel tijd nodig of veel moeite om een goede setup te vinden met hun supergevoelige bolides. Al met al betekent dit voor mij een enorme stap terug voor de sportliefliefhebber, ofschoon het waarschijnlijk meer spektakel zal bieden voor de liefhebbers van kermis, circus en casino. Het is dan ook wel goed te begrijpen waarom iemand als Max Verstappen aangeeft uit de F1 te gaan vertrekken als dit soort veranderingen blijft komen. Het heeft voor mij niets meer te maken met Formule 1 als een sport.

Door: Wim G. Vandebilt