De erfenis van de eerste vrouwelijke coureur in de Formule 1

Maria Terese de Filippis was de eerste vrouwelijke coureur die in de Formule 1 in actie kwam. De Italiaanse reed in 1958 en 1959 vijf races in de koningsklasse van de autosport. De Filippis zou vrijdag 94 zijn geworden, maar overleed in 2016 op 89 jarige leeftijd. F1Maximaal blikt kort terug op haar carrière en kijkt naar de huidige kansen van vrouwen in de autosport.

De Fillipis werd geboren op elf november 1926 in Marigliano, Italië. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde de Filippis een interesse in autosport. Ondanks enkele bedenkingen van haar vrienden en familie begon de Filippis op 22-jarige leeftijd haar race carrière. Ze won haar eerste race in een Fiat 500 en dit resultaat gaf haar het vertrouwen om deel te nemen aan het Italiaanse sportwagenkampioenschap, waar ze in het seizoen 1954 als tweede eindigde. Maserati was overtuigd van haar potentieel en haalde haar binnen als fabrieksrijder.

Debuut in de Formule 1

In 1958 kreeg de Filippis de kans om in een Formule 1-auto te rijden. Maserati had zich dat jaar officieel teruggetrokken uit de sport, maar veel van de auto's bleven beschikbaar voor investeerders. Zo kreeg de Filippis de kans om deel te nemen aan de Grand Prix van Monaco, de tweede race van het Formule 1-seizoen van 1958. Van de 31 deelnemers zette slechts de helft een tijd neer die goed genoeg was om zich te kwalificeren. De Filippis' tijd was 5,8 seconden trager ten opzichte van de snelste zestien coureurs.

De tweede race van de Italiaanse was in België. Dit keer mochten alle coureurs meedoen zonder dat ze zich binnen een bepaalde tijd hoefde te kwalificeren. De Filippis kwalificeerde zich als negentiende van de twintig coureurs. Voor de race werd bekend dat als laatste gekwalificeerde Ken Kavanagh niet kon starten vanwege motorproblemen. Tijdens de race vielen nog negen andere coureurs uit, waardoor de Italiaanse als tiende eindigde.

Problemen voor de Filippis

De volgende race was in Frankrijk, maar de Italiaanse-coureur kreeg te horen dat ze niet mocht deelnemen van de wedstrijdleiding. Volgens de Filippis had hij tegen haar gezegd: 'De enige helm die een vrouw mag dragen is de droogkap bij de kapper.' Het was het begin van een serie aan problemen. In Portugal mocht ze wel weer deelnemen namens Scuderia Centro Sud en kwalificeerde ze zich als laatste. Tijdens de race moest ze na zes rondes opgeven vanwege motorproblemen.

Monza, haar thuisrace, brak aan en de Filippis kende opnieuw een slechte kwalificatie. Vanaf de laatste plaats wist ze zich echter, met wat hulp van uitvalbeurten van andere coureurs, op te werken naar de vijfde plaats. Helaas ging het tegen het einde van de race opnieuw mis en moest ze dertien ronden voor het einde weer uitstappen na motorproblemen. Het seizoen erop, in 1959, trad ze toe tot het team van Behra-Porsche RSK. In Monaco stapte ze voor het eerst en laatst dat seizoen in de auto, maar wist ze zich weer niet te kwalificeren voor de race. Na het overlijden van teambaas Jean Behra in een auto ongeluk besloot de Filippis per direct te stoppen met racen.

Huidige kansen voor vrouwen in de autosport

De Filippis was een pionier in de autosport, een sport die traditioneel wordt gedomineerd door mannen. Landgenoot Lella Lombardi werd vijftien jaar later de volgende vrouwelijke coureur in de Formule 1. Lombardi werd ook de eerste en tot nu toe enige vrouwelijke coureur die een punt wist te scoren in een Formule 1-race. Drie andere vrouwen, namelijk Giovanna Amati, Divina Galica en Desiré Wilson, hebben sindsdien zonder succes geprobeerd zich te kwalificeren voor een Formule 1-race.

Anno 2022 zijn de kansen voor vrouwen op een zitje in de Formule 1 iets vergroot. Zo zijn er inmiddels een aantal vrouwen die aangesloten zijn bij Driver Academies, denk hierbij aan: Jamie Chadwick (Williams), Abbi Pulling (Alpine) en Nederlander Maya Weug, die onderdeel is van Ferrari. Er is echter nog een inhaalslag te maken. Zo moest de W Series dit jaar vroegtijdig stoppen nadat het zonder geld kwam te zitten. Lewis Hamilton was kritisch en gaf in dit artikel aan dat er momenteel niet echt een route is voor vrouwelijke coureurs richting de Formule 1.

Nieuwe raceserie voor vrouwen aanstaande

Onlangs werd bekend dat de Formule 1 streeft naar de introductie van een nieuwe raceserie voor vrouwen, mogelijk al volgend seizoen. De planning voor een nieuwe vrouwelijke raceserie, naar verluidt op Formule 4-niveau, bevindt zich nog in een vroeg stadium en moet nog de gebruikelijke goedkeuringsprocedures van de FIA doorlopen. De timing voor deze nieuwe raceklasse is opvallend te noemen, omdat het vlak na het nieuws over de W Series kwam.

De W Series hoopt komend seizoen weer terug te keren en is inmiddels druk bezig met geld verzamelen. De vraag is dan ook hoe de concurrentie tussen beide raceseries gaat zijn. Voor de vrouwelijke coureurs betekent het in ieder geval meer kansen om te racen en een mogelijke weg om in de voetsporen te treden van de Filippis met een zitje in de Formule 1. Haar erfenis lijkt langzaam gestalte te krijgen.