Crashgate: Verliest Hamilton zijn eerste titel? Fout van Ecclestone wordt hem mogelijk fataal

Op 28 september 2008, vandaag dus precies vijftien jaar geleden, vond één van de meest controversiële gebeurtenissen in de Formule 1 plaats. Het incident staat hedendaags bekend als Crashgate, en is momenteel één van de meest besproken onderwerpen in de sport dankzij de rechtszaak van Felipe Massa. Wat gebeurde er nou precies op die dag, waarom vecht Massa de titeluitslag juist nu aan, en wat voor gevolgen zou de rechtszaak kunnen hebben voor de titelstrijd in 2021?

Massa liep dankzij Crashgate zijn enige kans mis op het behalen van de rijderstitel, en was daarmee de grote verliezer van een vooraf gepland incident. Bernie Ecclestone wakkerde de ophef weer aan toen hij begin 2023 terugblikte op de desbetreffende race uit 2008, en hierbij te kennen gaf dat het schandaal bij de hoofdrolspelers al in 2008 bekend was, en zo begon het balletje uiteindelijk te rollen.

Het begon allemaal tijdens de Grand Prix van Singapore in 2008. Voor het eerst reisde het Formule 1-circus af naar het Marina Bay Street Circuit voor een primeur, want het stratencircuit werd daardoor ook het decor voor de eerste race na zonsondergang. Tijdens de race nam het weekend echter een bijzondere wending toen Renault-coureur Nelson Piquet Junior zijn auto in de muur parkeerde, uitgerekend in één van de weinige bochten waar geen hijskraan in de buurt was. De raceleiding was daardoor genoodzaakt om de Safety Car de baan op te sturen, en door gunstige strategische keuzes won Fernando Alonso, de teamgenoot van Piquet Junior, de race. Op het eerste oog leek het een onschuldig incident met een goede afloop voor Renault, maar later bleek er toch meer aan de hand te zijn.

Toen Piquet Junior middenin het seizoen van 2009 namelijk te horen kreeg dat Renault hem per direct liet gaan, besloot de Braziliaan zich uit te spreken over het voorval in Singapore. Volgens hem had zijn team hem namelijk bewust gevraagd om te crashen om een gunstiger resultaat voor Alonso, die het dat weekend voor het eerst goed deed, mogelijk te maken. Teambaas Flavio Briatore en hoofdingenieur Pat Symonds werden genoemd als voornaamste bedenkers van het idee, en ineens viel alles op zijn plaats.

Vlak voor de Safety Car werd Alonso namelijk naar binnen gehaald voor een tankbeurt, waardoor hij achteraan het veld terugkeerde op de baan. In 2008 was het volgens de reglementen niet toegestaan om de pitstraat binnen te rijden tot alle auto’s op een zo klein mogelijke afstand achter de Safety Car reden. Hierdoor verloren de coureurs vooraan dus hun voordeel, want een bezoek aan de pitstraat was onvermijdelijk. Die toevallige vroege pitstop van Alonso was na de uitspraken van Piquet Junior dus ineens niet zo toevallig meer.

De tekst gaat verder na de afbeelding.

Deze situatie was dus op zijn zachtst gezegd verschrikkelijk, maar toendertijd werd er eigenlijk relatief weinig aandacht aan geschonken. Na de race liet Renault immers niks merken over mogelijke opzet, en spraken zowel Briatore als Symonds over een ‘goede dosis geluk’ die de Safety Car met zich meebracht, en ook Piquet Junior schreef zijn crash af als niet meer dan ‘dikke pech’. Hier en daar werd er in de paddock met de onvermijdelijke twijfels gesmeten, maar de gedachte dat het incident opzettelijk was, leek zo onwaarschijnlijk dat hier verder niets mee gedaan werd.

Toch was er één betrokkene die het verhaal tot op de dag van vandaag niet los kan laten, en dat is niemand minder dan Massa zelf. De Braziliaan lag aan de leiding op het moment dat Piquet Junior de muur raakte, maar verloor uiteindelijk nog veel meer door het controversiële incident. Door een fout van Ferrari nam Massa zijn hele tankinstallatie mee en eindigde hij buiten de punten, terwijl titelrivaal Hamilton met een derde plek zes punten pakte. Met maar één punt verschil in de uiteindelijke titelstrijd zag hij zijn enige mogelijkheid op de rijderstitel als sneeuw voor de zon verdwijnen, en dat zorgde logischerwijs voor de nodige frustratie.

Controversieel fiasco krijgt vijftien jaar later nog een staartje 

Het zat Massa zelfs zo hoog dat hij, maar liefst vijftien jaar na het voorval, de keuzes van de raceleiding durft aan te vechten. De FIA kondigde eerder al aan dat het fiasco nooit met dit resultaat had mogen eindigen, en voormalig Formule 1-baas Bernie Ecclestone benadrukte ook dat, gezien de omstandigheden, de race eigenlijk geschrapt had moeten worden. Oftewel: de race had niet bestaan voor het kampioenschap, en dan was niet Lewis Hamilton, maar Massa dat jaar kampioen geworden.

Er stond dus best wel wat op het spel, maar dat werd al die tijd onderschat door alle betrokkenen. Ecclestone benadrukte in een interview met F1-Insider begin 2023 al dat hij en toenmalig FIA-president Max Mosley ‘de sport wilden beschermen en behoeden voor een enorm schandaal,’ en dat plan wist vijftien jaar stand te houden. Niet alleen Ecclestone en Mosley wisten van het schandaal af, want toenmalig racedirecteur Charlie Whiting was net zo goed van de situatie op de hoogte.

Zelfs de meest geheime details van het incident waren toendertijd dus bekend bij alle betrokkenen, maar er werd unaniem besloten om op het moment zelf niet te handelen. Pas toen de aap in 2009 uit de mouw kwam werden er voornamelijk straffen uitgedeeld aan Renault, maar ook dat verliep niet zonder slag of stoot. Renault probeerde lange tijd de schuld af te schuiven op Piquet Junior, door te verklaren dat het idee van de crash van de Braziliaanse coureur afkomstig was. Zowel Briatore als Symonds verdedigden dezelfde uitspraak, maar Piquet Junior hield stug vol en zorgde er uiteindelijk voor dat Renault de nodige straffen kreeg.

De Britse krant The Times bracht niet veel later radioberichten van Renault naar buiten, en nog geen dag later kondigde het team aan dat Briatore en Symonds ervoor kozen om op te stappen. Renault werd twee jaar nauwlettend in de gaten gehouden, en liep het risico om hun plek in de sport volledig te verliezen in het geval dat een soortgelijk incident binnen die twee jaar aan het licht zou komen.

Renault moest dus het boetekleed aantrekken, maar daar bleef het verder bij. Er werd geen aandacht besteed aan het grotere plaatje, en de echte verliezers zagen het onrecht vanaf de eerste rand zegevieren. Echter wakkerden de uitspraken van Ecclestone, die hij begin 2023 deed over de informatie die de Formule 1-bazen destijds hadden, een hernieuwde frustratie aan bij Massa, en dus besloot de Braziliaan dat het de moeite waard zou zijn om de resultaten aan te vechten.

Hij heeft daarom een juridisch team van maar liefst zeventig advocaten samengesteld om hem te helpen de wereldtitel officieel op zijn naam te zetten. De oud-coureur besloot verdere juridische stappen te nemen nadat Ecclestone dus benadrukte dat de toenmalige Formule 1-bazen in 2008 bewust besloten niet in te grijpen, en verwacht nu dat de race alsnog geschrapt wordt. Dan tellen de punten niet mee voor het kampioenschap, en valt de titel vijftien jaar later alsnog zijn kant op.

Massa is volgens Ecclestone voornamelijk uit op geld

De meningen over de slagingskans van het proces zijn echter verdeeld. Het juridische team van Massa gaat uiteraard uit van een succesvolle afsluiting, inclusief rijderstitel voor Massa, maar lijkt daarmee echter één van de weinige betrokken partijen te zijn die zich met volle overtuiging, én vertrouwen op succes, op het proces durven te storten. Het juridische team, onder leiding van advocaat Bernardo Viana, verwacht geen steun van andere betrokken partijen, maar hoopt wel op begrip van Hamilton. Viana benadrukte eerder dat het proces geen persoonlijke aanval is aan het adres van de momenteel zevenvoudig wereldkampioen, maar gaf wel aan dat hij hoopt dat hij, als belangrijk ambassadeur van de sport en voorstander van gerechtigheid, begrip toont voor de kant van Massa.

Op veel steun van Ecclestone, of Mercedes-teambaas Toto Wolff hoeft Massa in ieder geval niet te rekenen. Ecclestone, die eerder dit jaar nog aangaf niet te herinneren ooit iets over het mogelijke schrappen van de race te hebben gezegd, ziet weinig mogelijkheden voor Massa om de titel door het juridische proces alsnog op te eisen. Volgens de voormalige Formule 1-baas gaat het de Braziliaan namelijk om niets meer dan geld, en hij durfde zelfs nog verder te gaan door te benoemen dat Hamilton en Mercedes dan óók naar de rechtbank hadden kunnen stappen naar aanleiding van de bijzondere seizoensfinale van 2021.

Wolff haalt 2021-controverse opnieuw aan

Ecclestone maakte er verder geen woorden aan vuil, maar Wolff besloot daarom de discussie op eigen houtje voort te zetten. De Oostenrijker verdedigt zijn coureur natuurlijk in het 2008-gevecht, en mocht de 38-jarige Brit daar een van zijn zeven wereldtitels verliezen, dan kan dat mogelijk verder gevolgen hebben. Wolff benadrukte namelijk zelf dat hij het juridische proces nauwkeurig en met grote interesse volgt, en doelt daarmee voornamelijk op de mogelijkheid voor een soortgelijk proces voor de resultaten van 2021.

De FIA benadrukte namelijk na het 2021-seizoen in een verklaring dat er een 'menselijke fout' werd gemaakt in Abu Dhabi, waarbij gedoeld wordt op het handelen van destijdse wedstrijdleider Michael Masi. De Australiër koos ervoor om enkel de achterblijvers tussen Hamilton en Verstappen de kans te geven om zich van een ronde achterstand te ontdoen. Masi werd na 2021 vervangen.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

De Oostenrijker lijkt echter te vergeten dat de beide situaties niet volledig vergelijkbaar waren. In 2008 kon Massa namelijk geen verdere actie ondernemen omdat hij, weliswaar als één van de weinigen, geen beschikking had op de nodige informatie. Mercedes was in Abu Dhabi wél op de hoogte van alle cruciale feiten, maar besloot enkele dagen na de Grand Prix geen juridische stappen te ondernemen om het resultaat aan te vechten.

Ook is het van belang om te benadrukken dat het schrappen van de seizoensfinale van 2021 naar alle waarschijnlijkheid geen invloed zal hebben op het uiteindelijke kampioenschap. Hamilton en Max Verstappen, die er in 2021 uiteindelijk met de titel vandoorging, reisden namelijk met een gelijk aantal punten af naar Abu Dhabi. Dankzij de allesbepalende zege stond Verstappen uiteindelijk op tien overwinningen, terwijl Hamilton op acht bleef steken. Zelfs als de Grand Prix van Abu Dhabi dus geschrapt zou worden, zou Verstappen er, dankzij die ene overwinning die hij al voor Abu Dhabi meer had dan Hamilton, alsnog met de titel vandoor gaan. De Nederlander lijkt dus hoe dan ook niet voor het verlies van zijn titel te hoeven vrezen.

Wolff volgt het proces van Massa dus met een nieuwsgierige blik, weliswaar vanaf de zijlijn, maar lijkt zich in de tussentijd mogelijk ook voor te bereiden op een eigen rechtszaak. De Oostenrijker heeft het nooit expliciet vermeld, maar Mercedes kennende zal niemand schromen om ook het resultaat van 2021 aan te vechten mocht het juridische proces van Massa slagen. Het is nog wat vroeg in het proces om te speculeren over de resultaten die de Braziliaanse coureur teweeg kan brengen, maar in het geval dat alles zijn kant op valt is het een kwestie van afwachten tot Mercedes een soortgelijk proces aan zal kondigen. Mocht het ooit zover komen is het aan te raden voor Wolff om de feiten nog maar eens goed door te nemen, want zoals het er nu voorstaat zal een mogelijk proces niet in zijn voordeel zijn.

Stem op F1Maximaal voor Website van het Jaar en maak kans op een PlayStation 5 en veel meer!